Các nhà khoa học phát hiện điều bất thường ở lõi trái đất
SHUTTERSTOCK
Cuộc nghiên cứu dòng chảy dung nham 62 triệu năm tuổi trên đảo Baffin ở quần đảo Bắc Cực cho thấy hàm lượng cao bất thường của helium-3 (³He), loại đồng vị cực hiếm và thường có liên quan với vật chất bên trong lõi trái đất.
Helium-3 là đồng vị helium chỉ có một 1 thay vì 2 neutron. Đây là nguyên liệu đầy hứa hẹn cho các phản ứng nhiệt hạch, cung cấp nguồn năng lượng dựa trên quy trình tương tự đang cung cấp năng lượng cho mặt trời và các vì sao.
Helium-3 cũng là một thành phần nguyên thủy của trái đất, có thể làm sáng tỏ những quy trình then chốt ở lõi, chẳng hạn như sự hình thành trường địa từ của hành tinh chúng ta.
Đa số helium-3 trong vũ trụ gần như đều xuất phát từ sự kiện Big Bang khai sinh vũ trụ cách đây 13,8 tỉ năm. Đây là dạng khí cổ xưa thường bao quanh các tinh vân.
Khi trái đất tượng hình khoảng 4,6 tỉ năm trước, helium-3 từ tinh vân mặt trời bám vào lõi của mặt trời. Các nghiên cứu trước đó cho rằng sự xuất hiện của helium-3 trên trái đất có lẽ xuất phát từ lõi địa cầu, nhưng chi tiết cụ thể để chứng minh cho giả thuyết này vẫn là một bí ẩn.
Phát hiện mới đã hé lộ những thông tin mới về khu vực sâu nhất và bí ẩn nhất của hành tinh chúng ta. Đồng thời, các chuyên gia nghĩ đến khả năng helium-3 từ lõi có thể "trốn thoát" qua lớp manti và phun trào lên bề mặt trái đất dưới dạng dòng chảy dung nham.
Thông qua đó, các nhà khoa học nghĩ rằng lõi trái đất có lẽ đang xảy ra tình trạng rò rỉ chất helium hiếm trên, làm đảo ngược giả thuyết lâu nay vốn cho rằng lõi sắt nóng chảy ở trung tâm địa cầu là một quả cầu được phong bế và thật sự khép kín.
Trưởng nhóm báo cáo, nhà hóa địa Forrest Horton của Viện Đại dương học Woods Hole (Mỹ) cho hay khám phá mới cho thấy lõi trái đất hoạt động năng động hơn vẫn nghĩ.
"Một câu hỏi quan trọng được đặt ra là, giả sử helium-3 trên đảo Baffin thật sự xuất phát từ lõi trái đất, vậy thì liệu còn nguyên tố nào đang rò rỉ từ trung tâm địa cầu hay không? Và tình trạng thất thoát này xảy ra từ khi nào?", chuyên gia Horton đưa ra một số câu hỏi cần giải quyết trong những cuộc nghiên cứu kế tiếp.